اگری سری به کتاب های تاریخ بزنید متوجه قدمت تاریخی شهر تبریز میشوید. این شهر در دوران مختلف حضور داشته و در جای جای شهر میتوان بناها و خانه های قدیمی با معماری اصیل ایرانی را مشاهده کرد. خانه هایی که اکنون مرمت شده و تبدیل به موزه شده اند. خانه صرافلار از آن دسته خانه های تاریخی است که سازمان میراث فرهنگی برای حفظ این اثر آن را بازسازی و به موزه سفال تغییر کاربری داد. در این خانه علاوه بر سفال های قدیمی، میتوانید آثار هنرمندان سفالگر را نیز ببینید.در مقاله جاهای دیدنی تبریز سایر خانه های تاریخی را معرفی کرده ایم.
خانه صرافلار کجاست؟ ساعت بازدید از خانه صرافلار
خانه صرافلار در خیابان شمس تبریزی واقع شده است. وقتی وارد کوچه صرافلار شوید پلاک سفالی خانه شما را متوجه خودش میکند.
آدرس خانه صرافلار : تبریز، خیابان شمس تبریزی، ایستگاه گرو، کوچه صرافلار، پلاک ۱۰۰
این خانه در تعطیلات رسمی سال، تعطیل است و بقیه روزها از ساعت 9 صبح تا 5 بعد از ظهر به فعالیت میپردازد. بهتر است برای بازدید کامل از موزه، ساعت بازدید را به عصر موکول نکنید تا به راحتی از موزه دیدن کنید و شاید فرصت شد سفالگری را امتحان کنید.
تاریخچه خانه صرافلار
خانه صرافلار در اواخر دوران قاجاریه ساخته شده و قدمتش به دوران قاجار و پهلوی برمیگردد. اولین صاحب این خانه خانواده ی صرافلار بودند که سالیان درازی در آن زندگی کردند و و برای آخرین بار، خانواده علوی خانه را خریداری کرده و آخرین مالک خانه شدند. به همین منظور، گاهی خانه را با نام خانه صرافلار و گاهی خانه علوی میشنوید.
در سال 1381 سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی استان آذربایجان شرقی این خانه را از خانواده علوی خریداری کرد و با مرمت، خانه تبدیل به موزه سفال شد. این خانه نه تنها موزه ای برای نمایش سفال هاست، بلکه آموزشگاهی برای علاقمندان به سفالگری است و از آنجا که میتوانید تمام مراحل ساخت سفال را در آن ببینید به موزه زنده سفال مشهور است.
معماری خانه صرافلار
خانه صرافلار از آن خانه هاییست که معماری اش در نگاه اول بیش از هر چیز توجه شما را به خود جلب میکند. وارد خانه که میشوید به دوران قاجار پر میکشید، گویی مدتی را در آن دوره زندگی کردید و حالا خاطراتتان مرور میشود. دیوارها، ستون ها، گچبری های ستون ها، همگی اصالت معماری قاجاری ایرانی را به رخ بیننده میکشند.
در گذشته دو ساختمان دیگر هم در حیاط خانه و اصطبلی رو به روی خانه صرافلار قرار داشته که پس از بازسازی از بخش های آن حذف شده اند و مجموعه موزه سفال از آن ها جدا شده.
خانه صرافلار از قسمت های مختلفی تشکیل شده که در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت. این خانه در دو طبقه ساخته شده. حیاط، طبقه فوقانی و زیر زمین خانه که هر یک از بخش های مختلفی تشکیل شده اند.
معماری طبقه اول خانه صرافلار
از درب حیاط پس از ورود به خانه اولین چیزی که به چشم میخورد حوض فیروزه ای وسط حیاط است که اطرافش را درختان بلند گرفته اند. حوضی که بی شباهت به حوض خانه ی مادربزرگ ها نیست و فیلم های قدیمی که دیده اید را در ذهنتان مرور میکند.سپس در طبقه اول یا فوقانی خانه، ساختمانی به رنگ سفید و ستون های قاجاری با گچ بری های خاصشان در محل ورود به چشم میخورند و پس از ورود به خانه، موزه سفال و آثاری که در محفظه های شیشه ای در بخش های مختلف خانه قرار گرفته اند را خواهید دید.
پنجره های ارسی و قاب چوبی که نماد معماری ایرانی اند و نورگیر خیلی خوبی برای خانه محسوب میشوند، گچ بری دیوارهای خانه و سقف، گیاهان داخل خانه و اصلا خود سفال ها همگی آرامش را به انسان القا میکنند و از تمام تنش ها رها میشوید.
معماری زیرزمین خانه صرافلار
همانطور که بین تمام خانه های تاریخی شهر تبریز رایج است، این خانه هم زیرزمینی دارد که در آن حوضخانه و سه اتاق و یک راهرو وجود دارد. یکی از اتاق ها مستطیلی است و راهرو در بخش غربی زیرزمین قرار گرفته. دیوارها و آجرکاری های سقف زیرزمین به زیبایی معماری قاجاری را به نمایش گذاشته. حوض فیروزه ای با گل های دورش و تخت های نشیمن در اطرافش میتواند خستگی سفر را از جانتان بشوید.
در موزه سفال چه چیزهایی میبینیم؟
وقتی وارد خانه شوید سالن اول خانه برای نمایش آثار خانم تطهیری مقدم است. سالن دوم خانه هم بزرگتر و معماری متفاوتی از سالن اول دارد که متعلق به آثار استادها عباس و احمد قابچی و دیگر هنرمندان است. همچنین نقاشی هایی بر دیوار خانه از استاد فرشچیان قرار داده اند که به زیبایی خانه می افزاید.
بخش های مختلف خانه صرافلار
بخش های مختلف خانه شامل موزه سفال، نمایشگاه سفال، فروشگاه سفال، کلاس های سفالگری و بخش آشنایی با مراحل مختلف سفالگری میشود.
نمایشگاه سفال خانه صرافلار کجاست؟
بخشی از خانه صرافلار را به نمایشگاه دائمی سفال تبدیل کرده اند و هر زمان که برای بازدید از خانه به تبریز سفر کنید، میتوانید از آثار سفال هنرمندان معروف سفالگری نظیر خانم فریده تطهیری مقدم، استاد عباس قابچی و استاد احمد قابچی و هنرجویانی که بهترین سفال ها را ساخته اند، دیدن کنید. حوضخانه هم گاهی برای نمایشگاه های انفرادی استفاده میشود. همچنین جلسات هنرمندان در حوضخانه برگزار میشود.
از مهم ترین نمایشگاه هایی که در خانه برگزار میشود، نمایشگاه سفرهای نوروزی که از آخر اسفند شروع شده و تا 13 فروردین ادامه دارد و هنردوستان میتوانند آثار مورد علاقه شان را از فروشگاه تهیه کنند، همچنین نمایشگاه 10 شهریور که به مناسبت بازگشایی موزه سفال در این خانه برگزار میشود.
فروشگاه سفال خانه صرافلار
موزه سفال علاوه بر نمایشگاه دائمی، فروشگاه دائمی برای فروش آثار هنرمندانش دارد. هنرجویانی که در کلاس های سفالگری شرکت میکنند میتوانند آثار خود را در فروشگاه سفال برای هنر دوستان به فروش بگذارند. این فروشگاه بخشی از موزه محسوب میشود.
چه کلاس هایی در خانه صرافلار برگزار میشود؟
سفالگری در تبریز هنری دیرینه است. تجربه سفالگری آن هم با خاک سفید که مختص به این خطه از کشور است، حال و هوای خاص خودش را دارد و ممکن است وقتی از موزه دیدن میکنید هوس ساخت یک ظرف سفالی به دلتان بیفتد. کارگاه هایی که در این مجموعه برگزار میشود گاهی دو جلسه ای هستند و حتی گردشگران هم میتوانند در آنها شرکت کنند.
از دیگر ویژگی های موزه ی سفال این است که به شما امکان تجربه ی مراحل ساخت سفال را در کنار استادان سفالگری میدهد و هدف آن حفظ و گسترش هنر سفالگری در ایران است. شما میتوانید از نزدیک با تمام مراحل سفالگری آشنا شوید و برای ساعاتی آن را امتحان کنید.
کلاس هایی که در این مجموعه برگزار میشود به طور تخصصی روی مهارت های سفالگری کار میکند و برای هر هنر کلاس مجزایی دارند. از جمله کلاس ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- کلاس نقاشی روی سفال
- کلاس لعاب کاری سفال
- کلاس چرخکاری با گل سفید
- کلاس آشنایی با مراحل تولید سرامیک سنتی
جاهای دیدنی نزدیک به خانه صرافلار
خانه های تاریخی تبریز اغلب به هم نزدیک هستند و با بازدید از یک خانه میتوانید خانه های زیادی را پس از آن بازدید کنید.در مقاله جاهای دیدنی تبریز بیشتر به این موضوع پرداخته ایم. در اینجا لیستی از جاهای دیدنی نزدیک به خانه صرافلار را برای شما آماده کرده ایم.
| نام جای دیدنی | توضیحات مربوط به جای دیدنی | فاصله از خانه صرافلار | مدت زمان پیاده روی |
| خانه شربت اوغلی | از خانه های تاریخی با معماری خیره کننده که اکنون بنیاد ایران شناسی شده و جلسات مهم در آن برگزار میشود. | 604 متر | 8 دقیقه |
| مقبره الشعرا | گورستان ادبی که شاعران نامی در آن دفن شده اند از جمله شهریار | 730 متر | 8 دقیقه |
| موزه قاجار | در این موزه وسایل مربوط به دوران قاجار و مبارزات، تندیس افراد مهم و صاحب خانه را مشاهده میکنید. | 1.1 کیلومتر | 13دقیقه |
| خانه ثقه الاسلام | این خانه متعلق به روحانی مبارز مشروطه بود که با علی موسیو توسط نیروهای روس به دار آویخته شد. | 1.1 کیلومتر | 14 دقیقه |
| بازار بزرگ تبریز | بزرگترین بازار سرپوشیده جهان که در آن میتوانید از بازارچه های مختلف دیدن کنید. | 1.5 کیلومتر | 19 دقیقه |
هتل های نزدیک به خانه صرافلار
از هتل های نزدیک به موزه زنده سفال میتوان به هتل های زیر اشاره کرد.
- هتل استقبال تبریز : با 12 دقیقه فاصله و 900 متر پیاده روی به راحتی میتوانید از موزه ها دیدن کنید.
- هتل کاسپین تبریز : 1.7 کیلومتر فاصله تا خانه صرافلار
- هتل آزادی تبریز : 2.6 کیلومتر فاصله تا خانه صرافلار
رستوران های نزدیک به خانه صرافلار
رستوران های با کیفیت که در نزدیکی خانه صرافلار خانه صرافلار قرار دارند شامل موارد زیر میشوند :
- آبگوشت و کبابی برادران : 1.1 کیلومتر فاصله
- رستوران سید : 1.2 کیلومتر فاصله
- رستوران چاپاری : 1.2 کیلومتر فاصله
مسیرهای دسترسی به خانه صرافلار
برای رفتن به خانه صرافلار، نزدیک ترین مسیر اتوبوس 3 دقیقه تا خانه فاصله دارد و ایستگاه گرو است. ایستگاه دیگر با فاصله ی 24 دقیقه ای در بازار بزرگ واقع شده. اگر قصد استفاده از خودروی شخصی را دارید، پارکینگ 15 دقیقه با خانه فاصله دارد اما پارکینگ های متعددی در اطراف خانه هست و حتی احتمال پیدا کردن جای پارک در اطراف خانه هم وجود دارد خصوصا در برخی فصل ها مانند پاییز و زمستان که هوا سردتر است.
