خانه های تاریخی مشهد؛ از عهد قاجار تا پهلوی

  خانه های قدیمی در هر شهر نشان از هویت و معماری منحصر به فرد آن است و شهر بخشی از رنگ و بوی خود را از مکان های تاریخی و قدیمی به دست می آورد. در این مقاله به معرفی یکی دیگر از مکان های تاریخی مشهد یعنی خانه های تاریخی آن با اطلاعات کامل آدرس، نحوۀ دسترسی و. . . پرداخته ایم. با رسپینا همراه باشید.

جاهای دیدنی تاریخی مشهد اطراف حرم

وجود بارگاه منور رضوی باعث گردیده که علاقمندان به حضرت در کنار این حرم سکنی گزینند. از معروف ترین جاهای دیدنی مشهد اطراف حرم می توان به خانه داروغه، پیشه وران، توکلی، رجایی و اردکانی اشاره کرد.

خانه تاریخی داروغه مشهد

دیگر خانه تاریخی مشهد که قدمت آن به زمان قاجار باز می گردد، خانه داروغه است. این خانه به دستور محمد یوسف خان هراتی (آخرین داروغه ی مشهد) ساخته شد. خانه داروغه  1100 متر مربع مساحت داشته و دارای تزئینات چوبی سقف، کاشی های 7 رنگ، فرشته ها و شیرهای بالدار و تندیس های قالبی و گچی می باشد.

از قسمت های مختلف بنا می توان به سرداب، ضلع غلام رو، مطبخ، حوض سنتی، ضلع های نشیمن، دو طبقه نانوایی و اتاق های بادگیر اشاره کرد.  همچنین این خانه دو بخش زمستان و تابستان نشین دارد. از نکات جالب توجه خانه داروغه، داشتن پنجره های دوجداره می باشد. ساعت بازدید 8 الی 14 و 16 الی 20 است.

آدرس:  مشهد، محله قبر میر، خیابان نواب صفوی، کوچه داروغه

نحوه دسترسی به خانه داروغه

مترو : جهت دسترسی با مترو بایستی در ایستگاه میدان بسیج(فلکه برق)، خط 1 مترو پیاده شده و فاصله 33 دقیقه ای را پیاده و یا با حمل و نقل عمومی طی نمائید.

اتوبوس : جهت دسترسی خانه داروغه با خطوط کافیست با یکی از خطوط 1051(پایانه میامی-حرم مطهر)، 1067(حرم مطهر (نواب) – ده متری ساختمان) خط 61 (پایانه شهید هاشمی نژاد – شهرک شیرین)، و یا 831( پایانه مصلی –الهیه )در ایستگاه نواب حرم مطهر پیدا شده و فاصله ی 3 دقیقه ای تا این خانه را پیاده روی نمایید.

خانه تاریخی پیشه‌ وران مشهد

پیشه وران از خانه های قدیمی دوره پهلوی بوده که تاکنون چندین بار باز سازی شده است. مالکیت این خانه هم اکنون در دست شهرداری مشهد می باشد که لوازم و سبک زندگی مردم مشهد را در آن دوران نشان می دهد.

آدرس بلوار امام خمینی -خیابان آخوند خراسانی- آخوند خراسانی 5

نحوه دسترسی به خانه پیشه وران

مترو : جهت دسترسی با مترو بایستی در ایستگاه میدان بسیج(فلکه برق)، خط 1 مترو پیاده شده و فاصله 35 دقیقه ای را پیاده و یا با حمل و نقل عمومی طی نمائید.

اتوبوس : جهت دسترسی خانه داروغه با خطوط اتوبوسرانی کافیست با یکی از خطوط 1051(پایانه میامی – حرم مطهر)، 1067(حرم مطهر (نواب) – ده متری ساختمان) خط 61 (پایانه شهید هاشمی نژاد – شهرک شیرین)، و یا 831( پایانه مصلی –الهیه ) در ایستگاه نواب حرم مطهر پیدا شده و فاصله ی 4 دقیقه ای تا این خانه را پیاده روی نمایید.

خانه تاریخی توکلی مشهد

از مهم‌ترین ویژگی‌های این بنا می‌توان به استفاده از کاشی‌ و آجرکاری نفیس در آن اشاره کرد که در تمام قسمت‌های ساختمان، از درب ورودی گرفته تا نمای بیرون و حتی داخل بنا به چشم می‌خورد. داشتن ستون های آجری در نمای خانه توکلی جلوه ای خاص به آن می دهد. محیط داخل خانه بوسیله ارسی از یکدیگر تفکیک شده اند.

آدرس: حرم مطهر- نواب صفوی 7

نحوه دسترسی به خانه توکلی

مترو : جهت دسترسی با مترو بایستی در ایستگاه میدان بسیج(فلکه برق)، خط 1 مترو پیاده شده و فاصله 35 دقیقه ای را پیاده و یا با حمل و نقل عمومی طی نمائید.

اتوبوس : جهت دسترسی خانه تاریخی مشهد توکلی با خطوط کافیست با یکی از خطوط 1051(پایانه میامی-حرم مطهر)، 1067(حرم مطهر (نواب) – ده متری ساختمان) خط 61 (پایانه شهید هاشمی نژاد – شهرک شیرین)، و یا 831( پایانه مصلی –الهیه )در ایستگاه نواب حرم مطهر پیدا شده و فاصله ی 4 دقیقه ای تا این خانه را پیاده روی نمایید.

خانه تاریخی رجایی مشهد

این خانه در کوچه سرشور (کوچه پرتو)، قرار دارد. درب آهنی خانه اخیرا تعویض شده و دارای سه باغچه و حوض می باشد. کف حیاط با آجر پوشیده شده که خاکستری رنگ هستند، قدمت این خانه به 30 سال پیش باز می گردد. این خانه در گذشته محل زندگی خانواده رجایی بوده است. اخیر خانه به مسافرخانه تبدیل شده فضاهایی از قبیل دستشويی و توالت جدید برای مسافران در حیاط این مجموعه ایجاد گردیده است.

آدرس خانه تاریخی رجایی مشهد: کوچه سرشور، سرشور 20

نحوه دسترسی به خانه تاریخی رجایی مشهد

مترو : جهت دسترسی به این مکان که جزو خانه های تاریخی مشهد است از طریق مترو کافیست در ایستگاه میدان بسیج (فلکه برق) خط 1پیاده شده و فاصله ی 23 دقیقه ای تا این خانه را پیاده و یا تاکسی طی نمائید.

اتوبوس: جهت مراجعه با اتوبوس می توانید از خطوط پایانه میدان بیت المقدس (فلکه آب) پیاده شده و فاصله ی 4 دقیقه ای تا مقصد را پیاده روی نمائید.

خانه تاریخی امیری مشهد

از  دیگر خانه های تاریخی مشهد بوده که قدمت بنای آن به اوایل دوره پهلوی باز می گردد. ویژگی های خانه ی امیری که آن را نسبت به سایر خانه ها برجسته می نماید، اختلاف سطح بین بخش های داخل خانه و خارج خانه زیاد بوده و همچنین تزیینات، مصالح و نورگیری بخش های مختلف ساختمان نشان دهنده حضور ساکنین مختلف این خانه بوده است.

این خانه دارای کاشی کاری های رنگارنگ، آجرکاری های منظم بوده که مکان بسیار زیبایی برای عکاسی می باشد.

 آدرس: حرم مطهر- نواب صفوی

نحوه دسترسی به خانه امیری

مترو : جهت دسترسی با مترو بایستی در ایستگاه میدان بسیج (فلکه برق)، خط 1 مترو پیاده شده و فاصله 28 دقیقه ای را پیاده و یا با حمل و نقل عمومی طی نمائید.

اتوبوس : جهت دسترسی خانه امیری با خطوط کافیست با یکی از خطوط 1051(پایانه میامی-حرم مطهر)، 1067(حرم مطهر (نواب) – ده متری ساختمان) خط 61 (پایانه شهید هاشمی نژاد – شهرک شیرین)، و یا 831( پایانه مصلی –الهیه )در ایستگاه نواب حرم مطهر پیدا شده و فاصله ی 4 دقیقه ای تا این خانه را پیاده روی نمایید.

خانه تاریخی اردکانی (دولابیان) مشهد

خانه اردکانی از قدیمی ترین خانه های مشهد بوده که قدمت آن به دوران پهلوی اول باز می گردد. این خانه در بلوار وحدت 21 قرار دارد.

نحوه دسترسی به خانه ی تاریخی اردکانی مشهد

مترو : جهت دسترسی به این خانه از طریق مترو کافیست در ایستگاه میدان بسیج (فلکه برق) خط 1پیاده شده و فاصله ی 40 دقیقه ای تا این خانه را پیاده و یا تاکسی طی نمائید.

اتوبوس: جهت مراجعه با اتوبوس می توانید از خط 1051 (پایانه میامی) ایستگاه میدان شهدا پیاده  و فاصله ی 3 دقیقه ای تا مقصد را پیاده روی نمائید.

خانه های تاریخی مشهد نزدیک باغ ملی

باغ ملی مشهد از قدیمی ترین مناطق مشهد بوده و با وجود قرار گرفتن خیابان امام خمینی (ارگ) در کنار آن میزبان بسیاری از خانه های تاریخی مشهد می باشد. مهمترین خانه های تاریخی مشهد اطراف باغ ملی را خانه ی ملک و فرهنگسرای بهشت تشکیل می دهند.  

خانه تاریخی ملک مشهد

حاج حسین ملک از تجار تهران و از بزرگترین واقفان ایران بود. موقوفات حسین ملک تا حدی است که در آستان قدس اداره ای به نام موقوفات ملک در خود دارد. از دیگر موقوفات وی می توان به اختصاص دو میلیون متر مربع زمین جهت ساخت خانه برای فرهنگیان و واگذاری چند ده‌ هزار متر زمین برای پارک های عمومی در مشهد اشاره کرد. جالب است بدانید پارک وکیل آباد مشهد نیز خانه ی ییلاقی حاج حسین ملک بوده که در سال 1348 توسط وی وقف گردید.

ملک از خانه های تاریخی مشهد از بناهای دوران قاجار بوده که هنوز پا برجا مانده است، این خانه دو طبقه و پذیرایی بزرگی آن سقف چوبی آن منبت کاری شده دارد. حمام خانه دارای 127 متر بوده که با معماری خاص خود، دارای قسمت های گرمخانه، سرویس بهداشتی، نمازخانه و آتشدان، از بخش‌های  دیگر این حمام بوده اند.

بنای فعلی بخشی از خانه ی ملک بوده که در پی گسترش و طرح تعریض خیابان امام خمینی (ارگ) در دوره ی پهلوی تخریب گردید. این خانه هم اکنون پاتوق بسیاری از هنرمندان بوده که کارهای هنری خود را در این محل به نمایش می گذارند. خانه ملک هزینه ورودی نداشته و بازدید آن رایگان است. همچنین ساعت بازدید 9 الی 19 می باشد.

آدرس: ضلع‌ شرقی خیابان امام خمینی و مقابل ساختمان دارایی

نحوه دسترسی به خانه تاریخی ملک مشهد

مترو : جهت دسترسی به این خانه ملک که از خانه های تاریخی مشهد است از طریق مترو کافیست در ایستگاه چهار راه لشکر خط 1 پیاده شده و فاصله ی 9 دقیقه ای تا این خانه را پیاده و یا تاکسی طی نمائید.

اتوبوس: جهت مراجعه با اتوبوس می توانید از خطوط 37 (پایانه قدیر-پایانه شهید مفتح)، 82 (دکتر بهشتی،پایانه ذکریا-میدان بیت المقدس)، 86 (دکتر بهشتی،پایانه ذکریا-میدان بیت المقدس)، استفاده کرده و در ایستگاه سه راه دارایی پیاده شده و فاصله ی 1 دقیقه ای تا مقصد را پیاده روی نمائید.

فرهنگسرای بهشت 

این خانه 80 سال قدمت داشته که اولین کاربری آن دبیرستان مستوفی بوده است. پس از کاربری های مختلف سرانجام در سال 1383 به فرهنگسرای بهشت تبدیل شد.

آدرس : خیابان امام خمینی، خیابان جنت

پیشنهاد ویژه رسپینا: رزرو تور مشهد با قطار از تمام شهرها با گارانتی قیمت

نحوه دسترسی به فرهنگسرای بهشت

مترو : جهت دسترسی به این خانه از طریق مترو کافیست در ایستگاه چهار راه لشکر خط 1 پیاده شده و فاصله ی 10 دقیقه ای تا این خانه را پیاده و یا تاکسی طی نمائید.

اتوبوس: جهت مراجعه با اتوبوس می توانید از خطوط 37 (پایانه قدیر-پایانه شهید مفتح)، 82 (دکتر بهشتی،پایانه ذکریا-میدان بیت المقدس)، 86 (دکتر بهشتی،پایانه ذکریا-میدان بیت المقدس)، استفاده کرده و در ایستگاه سه راه دارایی پیاده شده و فاصله ی 3 دقیقه ای تا مقصد را پیاده روی نمائید.

بعلت ترافیک بالای بلوار امام خمینی، پیشنهاد می شود از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده نموده و یا در ساعات خلوت به این محل مراجعه نمائید.

کلام پایانی

رسپینا بزرگترین مجری برگزار کننده تور بوده که خدمات گردشگری تهیه بلیط و رزرواسیون را انجام می دهد. قرارگیری دفتر مرکزی این شرکت در شهر مشهد و همچنین پشتیبانی و پاسخگویی 24 ساعته این شرکت باعث شده تا نسبت به سایر رقبای خود، خدمات با کیفیت تری و بهتری را در این شهر ارائه دهد.
امیدواریم از خواندن این مطلب لذت برده باشید لطفا تجربیات خود را از بازدید خانه های تاریخی مشهد با ما در میان بگذارید. چنانچه به مشهد مسافرت و یا برنامه سفر به این شهر را دارید، بازدید از خانه های تاریخی مشهد را در برنامه ی سفر خود قرار دهید.