خانه مشروطه تبریز : مقر مخفی نهضت مشروطه خواهان

خانه مشروطه تبریز از آن خانه هایی است که دلتان را به صد سال قبل میبرد و وارد خانه که میشوید حس میکنید در آن سال ها زندگی میکنید. با کمی قدم زدن در خانه خاطرات خانه در سرتان مرور میشود. حتما سریال های تاریخی که درمورد جنبش مشروطه ساخته شده اند را دیده اید. پس بهتر با این خانه آشنا شوید و بخش های مختلفش را از نزدیک ببینید.گفتنی است این خانه در سال 1354 جزو آثار ملی ایران ثبت شد و در سال 1375 توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری و مرمت شد.

گاهی در موزه ی خانه ی مشروطه برنامه ها و کارگاه های آموزشی و نمایش فیلم برگزار میشود. در ادامه به بررسی مهم ترین وقایع تاریخی که در این خانه رخ داده، معماری خانه و آدرس و ساعت بازدید خانه خواهیم پرداخت. همچنین میتوانید هتل های نزدیک به خانه و رستوران های اطرافش را در ادامه ی مطلب مشاهده کنید.در مقاله جاهای دیدنی تبریز به طور کامل دیگر دیدنی های تبریز را برایتان آماده کرده ایم.

خانه مشروطه تبریز کجاست؟ (آدرس دقیق)

این خانه در محله راسته کوچه در بخش غربی تبریز ساخته شده. وقتی برای خرید سری به بازار بزرگ تبریز میزنید از دیدن این خانه غافل نشوید.

آدرس خانه مشروطه تبریز :  تبریز، خیابان شهید مطهری، روبروی مسجد جامع، خانه مشروطه

شماره تماس خانه مشروطه تبریز: 04135256323

اتفاقات و وقایع تاریخی خانه مشروطه

دوره قاجار یکی از دوره های مهم در تاریخ ایران محسوب میشود. در این دوره ملت ایران حوادث بسیاری را از سر گذراندند و در واقع قاجاریه شروعی برای افول ایران بود. از امضای عهدنامه های ترکمانچای و گلستان که منجر به از دست رفتن بخش های زیادی از ایران شد گرفته تا نهضت مشروطه که پس از امضای مظفرالدین شاه قاجار شروع شد و آن امضا که به سختی هم به دست آمده بود در نهایت منجر به مرگ بسیاری از مردمان تبریز شد.

همه ی این وقایع در دل ایران و شهرهای مختلفش به چشم میخورد. از آن دوره آثار زیادی به جا نمانده، پس از زلزله ی 1193 هجری قمری تنها برخی از بناهایی که استحکام کافی داشتند توانستند جان سالم به در ببرند و با مرمت و شهرسازی تبریز در دوران پهلوی، اکنون در دسترس تاریخ دوستان قرار بگیرند.

داستان به توپ بستن مجلس چه بود؟

خانه مشروطه تبریز از آن دسته بناهای تاریخی است که در دل خود رازهای زیادی دارد.در زمان محمد شاه قاجار جنبشی به نام جنبش مشروطه خواهان به راه می افتد و برخی از سران مشروطه خواه جلساتی برگزار میکنند و بر علیه محمد شاه درمی آیند. او که این وضعیت را به نفع خود نمیبیند در سال 1287 به آن ها با توپ حمله میکند و مشروطه خواهان برای نجات جان خود به مجلس فرار میکنند. او نیز از فرصت استفاده میکند و مجلس را به توپ میبندد.

البته کمک نیروهای روسی و قزاقی در موفق شدنش بی تاثیر نبود. بعد از این اتفاق، تبریز به مدت 11 ماه تحت محاصره شدید قرار گرفت و مشروطه خواهان برای 11 ماه متوالی در برابر شاه و نیروهای روس به مقاومت و ایستادگی پرداختند و برنامه ریزی و جلسات خود را در خانه مشروطه ادامه دادند.

چرا خانه کوزه کنانی، خانه ی مشروطه تبریز نام گرفت؟

بعد از این که مجلس به توپ بسته شد، مشروطه خواهان در خانه مشروطه جلسات مهم خود را تشکیل میدادند، چاپ اعلامیه و خلاصه مهم ترین تصمیمات خود را در این خانه نهایی میکردند. صاحب این خانه حاج مهدی کوزه کنانی که از طرفداران آزادی و مشروطه خواهی بود، بعد از این اتفاق خانه ی خود را وقف جلسات مشروطه خواهی کرد.

او برای امنیت بیشتر جلسات، به خانه پدری اش نقل مکان کرد و خانواده اش را نیز با خود برد.حاج مهدی کوزه کنانی که تاجر سرشناس بازار بزرگ تبریز هم بود، بارها جنبش مشروطه را تحت حمایت مالی خود قرار داد و به کمک اعتبارش در بین مردم برای جنبش مشروطه کمک های مردمی جمع آوری کرد و تا پایان زندگی اش حامی و پشتیبان آزادی خواهی و مشروطیت بود.

موثرترین افراد این دوره حاج مهدی کوزه‌کنانی لقب دیگر او ابوالمله و صاحب این خانه ، سردار ملی ستارخان و همراه همیشگی اش باقرخان،حاجی میرزا آقافرشی بازرگان معروف و نماینده مجلس شورا در آن دوره، زینب پاشا تنها زن مشروطه خواه فعال و ثقه الاسلام تبریزی هستند.

یکی از زنان موثر در جنبش مشروطه که کسی نامش را نمیداند “تلدی ززی” است که با پوشیدن لباس رزم مردانه، پا به پای مشروطه خواهان جنگید و ستارخان بعد از زخمی شدنش متوجه شد که او زن است. به پاس قدردانی از این مجاهدان، نام خانه را به خانه مشروطه تغییر دادند.

حتی بعد از انقلاب مشروطه، وقایع تاریخی خانه به پایان نرسید، این خانه در جنگ جهانی دوم شاهد جلسات سران فرقه دموکرات در زمان خودمختاری آذربایجان بوده. در این زمان شهر تبریز توسط نیروهای شوروی اشغال شده بود و جلسات مهم این حذب در این محل تشکیل میشد. تصمیم گیری درمورد پایین آوردن پرچم های سفید تسلیم در برابر محمد شاه و نیروهای روس هم در این خانه اتفاق افتاد.

معماری خانه مشروطه تبریز

معماری خانه مشروطه هم از قسمت های قابل توجه خانه است. پنجره هایی که با شیشه های رنگی نورپردازی زیبایی را به خانه میدهند و ساختار ارسی ( به این صورت که پنجره به جای باز شدن روی پاشنه، به سمت بالا باز شده و در جایی که برایش تعیین شده قرار میگیرد.) پنجره ها نمادی از اصالت معماری ایرانی است ، ستون ها با گچبری های دیدنی اش که جلوی ساختمان قرار گرفته و درهایی که منبت کاری شده اند معماری قاجاری را نشان میدهد.

ساختمان رو به روی این خانه که هر دو در یک حیاط قرار گرفته اند، کلاه فرنگی است و نمیتوان گفت بنا کاملا به سبک قاجاری ساخته شده. بلکه ترکیب معماری ایرانی و اندکی اروپایی در خانه دیده میشود.

معمار این خانه حاج ولی معمار است که پس از سال ها زندگی در روسیه ، در سال 1247بعد از این که به ایران برگشت، این خانه زیبا را ساخت. مساحت این خانه 1300 متر مربع است، در دو طبقه است و در آن میتوانید آثار به جا مانده از دوران مشروطه که شامل اسناد و مدارک، عکس هایی از مشروطه خواهان، وسایل شخصی مشروطه خواهان، مجسمه هایی از افراد مشروطه خواه و توپخانه که نماد جنگ در آن دوران است را ببینید.

حیاط خانه مشروطه تبریز

در ساختار خانه های قاجاری خانه شامل اندرونی و بیرونی میشود. خانه مشروطه تبریز هم این اصل را رعایت کرده و حیاط بزرگ و زیبایی دارد که در آن گل کاری شده و در فصل بهار جلوه ی خاصی دارد همچنین قسمت ورودی حیاط به گونه ای ساخته شده که دیدی به داخل حیاط بزرگ نداشته باشد تا حریم شخصی افراد خانه حفظ شود. حوض وسط حیاط شما را به یاد فیلم های معروفی که برای تاریخ مشروطه و پهلوی ساخته اند می اندازد و حال و هوای آن دوران را به شما میدهد. در دو گوشه ی حیاط میتوانید دو توپخانه را ببینید که نشانه ی جنگ در دوران مشروطه است.

طبقه اول خانه مشروطه تبریز

طبقه اول خانه شامل یک سرسرا ( محلی که در آن ورودی اتاق ها قرار میگیرد ) و 6 اتاق است که در آن از پنجره های رنگی که نورپردازی زیبایی را در خانه ایجاد کرده اند استفاده شده و گچبری های دیوارها بسیار تماشایی است و اتاق ها توسط درهای چوبی به هم راه دارند. همچنین نورگیر بودن این طبقه از ویژگی های خاص آن است که بخاطر پنجره های مشبک شکل به رنگ های آبی و قرمز و سبزش و آیینه کاری های خانه ایجاد میشود.

چهار ستون بلند در این امتداد طبقه ایوان های طبقه دوم را حفظ و نگهداری میکند. آثاری از انقلاب مشروطه در طبقه اول هم به نمایش گذاشته شده است.

طبقه دوم خانه مشروطه تبریز

در طبقه دوم یک سرسرا دیده میشود که شما را به 6 اتاق جانبی راهنمایی میکند و یک سالن بزرگ (طنبی) به ابعاد 9×6 متر که در آن مجسمه ی افراد مشروطه خواه به همراه یک تاریخچه ی کوچک از زندگی آن ها به چشم میخورد. در دو طرف سرسرای طبقه دوم خانه مشروطه، دو ایوان دارد که ستون ها آن دو را نگه داشته اند. یک اتاق سرسرا هم به سمت شاه نشین راه دارد که حیاط خانه را به زیبایی به نمایش گذاشته و میتوان گفت بهترین محل برای عکاسی در خانه مشروطه تبریز است.

اتاق های گوشواره یا جانبی، سقف های چوبی دارند که هشت ضلعی های برجسته روی آن زیبایی اش را به نمایش گذاشته است.شیشه های پنجره مشبک و از نوع الوان است و روی درهای چوبی طرح های برجسته ی اسلیمی به چشم میخورد.

موزه خانه مشروطه تبریز کجاست؟ چه لوازم گران قیمتی در آن وجود دارد؟

بخشی از خانه که در آن وسایل مشروطه خواهان دیده میشود و در بخشی دیگر که مجسمه های آن ها به چشم میخورد،درواقع خانه به موزه ای تبدیل شده که تاریخ مشروطیت را در خود جای داده. از جمله وسایل نفیسی که در این خانه قرار گرفته میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• اسلحه کمری ستار خان تپانچه ماوزر روسی و غلاف چرمی اش
• دستگاه چاپ اعلامیه های مشروطه که دستگاه چاپ ژلاتینی بود
• فرش هایی از دوران مشروطه
• برخی وسایل شخصی افراد دیگر مانند باقرخان شامل لباس ها و ظرف ها و وسایل منزلشان
• مدارکی که از دوره مشروطه به جا مانده است

ارزش مادی و معنوی وسایل نام برده شده بیشتر از حدی است که بتوان قیمتی بر آن نهاد. همچنین کتابخانه ای بزرگ شامل کتاب های تاریخی ارزشمند از دوره مشروطه در زیرزمین خانه به جا مانده که از 500 کتاب موجود، 300 کتاب مربوط به دوران مشروطه و 200 کتاب درمورد هنر آن زمان است. در این بخش عکس هایی از مشروطه خواهان و دسته های مخالف مشروطه ، مظفرالدین شاه و محمد شاه قاجار و.. به چشم میخورد. مهر هایی از دوران قاجار را نیز در این موزه قرار داده اند.

در اتاق های کناری که در معماری قاجاری گوشواره نامیده میشوند، میتوانید آثار به جا مانده از زنان مشروطه خواه مانند زینب پاشا و تلدی ززی را ببینید و سرگذشت و مقاومت و شجاعت آن زنان را بهتر درک کنید.

مجسمه های خانه مشروطه تبریز متعلق به چه کسانی است؟

مجسمه ی سردیس افراد مهم و تاثیرگذار مشروطه از جمله مجسمه ی حاج مهدی کوزه کنانی که این خانه را برای جلسات مشروطه خواهان فراهم کرد در خانه قرار گرفته. از دیگر مجسمه ها میتوان به مجسمه ی ستارخان، باقرخان و زینب پاشا تنها زنی که در جنبش مشروطه فعالیت داشت و طرفدار آزادی بود، حسین خان باغبان، هوارد، حاج علی ختایی، علی موسیو، آخوند خراسانی، شیخ علی اصغر لیلاوایی و علی اکبر دهخدا دیده میشود.

در زیر هر مجسمه مشخصات و تاریخچه ی کوتاهی درمورد آن شخص نوشته شده پس اگر آن ها را نمیشناسید، با خواندن متن کوتاه متوجه پیشینه ای کوتاه از زندگی آن ها خواهید شد.

هتل های اطراف خانه مشروطه تبریز

هر کسی دوست دارد در هتلی اقامت کند که به راحتی به جاذبه های شهر مقصدش دسترسی داشته باشد و با صرف کمترین هزینه به گشت و گذار در شهر بپردازد.ما در رسپینا برای دسترسی هرچه راحت تر گردشگران به خانه مشروطه تبریز و دیگر خانه های تاریخی تبریز، لیستی از نزدیک ترین هتل ها را تهیه کردیم تا بر این اساس بهترین انتخاب را برای اقامتی راحت در تبریز داشته باشید.

• هتل آزادی تبریز:1.3 کیلومتر تا خانه مشروطه تبریز
• هتل سینا تبریز: 1.3 کیلومتر تا خانه مشروطه تبریز
• هتل اهراب تبریز:1.4 کیلومتر تا خانه مشروطه تبریز
• هتل فرید تبریز:1.6 کیلومتر تا خانه مشروطه تبریز
• هتل کاسپین تبریز:2.2 کیلومتر تا خانه مشروطه تبریز

جاهای دیدنی نزدیک به خانه مشروطه تبریز

در مقاله جاهای دیدنی تبریز به معرفی جاهای دیدنی تبریز پرداختیم و همانطور که دیدید بناهای تاریخی تبریز تقریبا نزدیک به هم قرار گرفته اند، پس با بازدید از یک خانه میتوانید در زمان اندکی به سایر جاذبه های تاریخی دیگر هم دسترسی داشته باشید. در نزدیکی خانه مشروطه، مسجد جامع تبریز و بازار بزرگ قرار دارد که با بازدید از بازار بزرگ میتوانید به تیمچه مظفریه بهشت فرش دستبافت ایران بروید!

همچنین در همان نزدیکی خانه های تاریخی نظیر خانه حریری، خانه بهنام، خانه نیکدل، خانه گنجه ای زاده قرار دارند. اگر دوست دارید در سفر خود زمانی را به خوردن چای و عصرانه در بوستانی تاریخی اختصاص دهید، بوستان گلستان نزدیک شماست.

رستوران های نزدیک به خانه مشروطه تبریز

بعد از بازدید از خانه ی مشروطه و گشت و گذار در بازار تبریز، خوردن یک غذای اصیل تبریزی مثل کباب تبریزی انرژی را به جسم وجانتان برمیگرداند. رستوران های لیست شده کمترین فاصله را به خانه مشروطه تبریزدارند.

اگر مایل به خوردن صبحانه در رستوران ها هستید رستوران شهر شب پذیرای شماست. این رستوان 500 متر با خانه مشروطه تبریز فاصله دارد. همچنین رستوران حاج ابراهیم با فاصله یک کیلومتری از خانه مشروطه تبریز از 12 شب تا 6 عصر پذیرای شماست.

• رستوران شهر شب 500 متر فاصله
• رستوران رضا 650 متر فاصله
• رستوران چاپاری 750 متر فاصله
• رستوران برادران 800 متر فاصله
• رستوران شازده 850 متر فاصله
• رستوران یرالما لوکانتاسی ( رستوران ترکی ) 900 متر فاصله
• جگرکی جیگرخان 800 متر فاصله
• رستوران دربار 3.3 کیلومتر فاصله

مراکز خرید نزدیک به خانه مشروطه تبریز

بازار بزرگ تبریز نزدیک ترین بازار به خانه مشروطه تبریز است که در آن میتوانید از تیمچه مظفریه نیز دیدن کنید. از دیگر مرکز خرید های نزدیک به خانه مشروطه، مرکز خرید ستاره باران با 9 دقیقه و نزدیک به 4 کیلومتر فاصله است که مجهز به شهربازی بزرگ برای کودکان شماست و میتواند سفری مفرح را برایش بسازد.

زمان بازدید از خانه مشروطه تبریز

درب خانه مشروطه تبریز در نیمه اول سال از ساعت 9 صبح تا 7 عصر و در نیمه دوم سال از ساعت 9 صبح تا 5:30 بعد از ظهر به روی بازدیدکنندگان باز است اما بازدید از جاهای دیدنی تبریز که تاریخی هستند با محدودیت زمان همراه است و در فصل های مختلف و مناسبت های مختلف، زمان بازدید متغیر است. پس پیشنهاد میکنیم قبل از عصر به بازدید این مکان ها بپردازید.

راه دسترسی به خانه مشروطه تبریز

برای رفتن به خانه مشروطه تبریز وسایل نقلیه عمومی مثل متروی شهری، ایستگاه اتوبوس واحد در بازار بزرگ و خطوط BRT برای مسافران وجود دارند. بهترین راه استفاده از خودروی شخصی است. البته باید آن را در خیابان تربیت پارک کنید زیرا در نزدیکی خانه مشروطه تبریز جای پارک کافی به خاطر شلوغی، وجود ندارد. سپس بقیه مسیر را پیاده طی کنید. نگران نباشید از طولانی بودن مسیر، با گشتن در بازار بزرگ اصلا متوجه پیاده روی نخواهید شد.اگر از قسمت غربی وارد بازار بزرگ شوید مسجد جامع را خواهید دید و رو به روی مسجد، خانه ی تاریخی مشروطه تبریز به چشم میخورد.