ژئوپارک قشم؛ پدیده زمین شناسی یونسکو
قشم جزیره شگفتی هاست که علت آن نیز وجود پدیده های گوناگون تاریخی و طبیعی این جزیره می باشد، موضوعی که باعث محبوبیت این جزیره در میان سایر مقاصد توریستی ایران گردیده است. بسیاری از گردشگران تنها به منظور بهره مندی از جاهای دیدنی قشم به این جزیره سفر می کنند. در این مقاله به بررسی تعریف ژئوپارک، تاریخچه آن، ژئوسایت های دیدنی این جزیره، موزه ژئوپارک قشم و بهترین زمان بازدید از این محل خواهیم پرداخت. پس در ادامه با رسپینا همراه باشید.
ژئوپارک یعنی چه؟
ژئوپارک ها مناطقی هستند که دارای تنوع گسترده انواع پدیده های زیستی و زمین شناسی می باشند. ژئوپارک های یونسکو، برنامه ای از سوی این مجموعه بوده که به منظور جلب مشارکت عمومی در جامعه محلی برگزار می شود. هدف آن بهره برداری و مدیریت صحیح از امکانات منطقه مورد نظر می باشد که در نهایت به حفظ و نگهداری این گنجینه طبیعی، زمین شناختی و فرهنگی کمک می کند.
ژئوپارک ها برخلاف مناطق حفاظت شده، ورود گردشگران را محدود نکرده و حتی به گونه ای طراحی شده که سبب افزایش حضور آنها در این مناطق شوند. از دیگر اهداف ژئوپارک ها می توان کمک به معیشت و اقتصاد جامعه محلی برشمرد. هدف اصلی ژئوپارک ها، افزایش دانش مردم نسبت به زمین، پدیده های آن و کمک گرفتن از مردم برای نگهداری و حفاظت از این میراث همگانی می باشد. از زمان آغاز پروژه ثبت ژئوپارک های یونسکو در سال 2004 تا سال 2020، 161 ژئوپارک در سراسر دنیا ثبت شده که در این بین قشم تنها و اولین ژئوپارک ایران خاورمیانه می باشد.
ژئوپارک قشم کجاست؟
ژئوپارک اولیه ثبت شده در غرب این جزیره قرار واقع شده که این مکان از شمال و جنوب به سواحل جزیره، غرب روستای گوی و شرق به روستای های سلخ و طبل محدود شده است. اما اکنون ژئوپارک قشم سرتاسر جزیره را در بر می گیرد.
ادرس ژئوپارک قشم: استان هرمزگان، جزیره قشم
معرفی ژئوپارک قشم
قشم بزرگترین جزیره خلیج فارس بوده که وسعتی بیش از 1500 کیلومتری شامل می شود. آب و هوای این منطقه گرم و مرطوب بوده و پوشش گیاهی آن را درختان نخل، کنار، کرت و کهورت تشکیل می دهد. طبیعت بسیار زیبا و گونه های گیاهی متنوع این منطقه سبب شده، شاهد گونه های جانوری کمیابی در این جزیره باشیم. از دیگر جاذبه هایی که باعث شهرت این جزیره شده، پدیده های منحصر به فرد زمین شناسی آن می باشد. قرار گرفتن این جزیره در بین دو اکوسیستم متفاوت دریایی، خلیج فارس و دریای عمان باعث شده تنوع زیستی متنوع را در این منطقه شاهد باشیم.
هر چند این دو اکوسیستم از طریق تنگه هرمز به یکدیگر متصل می شوند اما از لحاظ گونه های زیستی تفاوت چشمگیری با یکدیگر دارند. این تفاوت زیستگاه ها در حاشیه ساحل های این جزیره نموده بیشتر پیدا کرده است. از جمله زیستگاه ها در این منطقه می توان به ساحل های دیدنی این جزیره، صخره های مرجانی و صخره ای ماسه ای و جنگل های مانگرو آن اشاره کرد که در کل خلیج فارس گسترده شده اما در جزیره قشم نمود بیشتری یافته اند.
از دیگر اکوسیستم های جذاب این منطقه می توان جنگل های بارانی، حرا و بسترهای مرجانی جزیره عنوان نموده که به علت داشتن تنوع زیستی بالا شاهد حضور انواع گونه های گیاهی و جانوری در این منطقه می باشیم. بر اساس اعلام یونسکو، مدیریت ناصحیح منابع پرورش میگوها در این منطقه، ساخت و ساز هتل های گسترده در آن عامل حذف چندباره ژئوپارک قشم از لیست خود بوده است. فرآیندی که اگر از سوی مسئولین عزم راسخی در رفع آن نباشد، شاهد حذف همیشگی ژئوپارک قشم خواهیم بود.
تاریخچه ژئوپارک قشم
ژئوپارک قشم محدودهای به مساحت ۳۰۰ کیلومتر مربع از غرب جزیره را در بر میگیرد؛ گرچه کل جزیره قشم، جنگلهای حرا در شمال جزیره و جزیره هنگام در اردیبهشت سال ۱۳۹۶ به این مجموعه اضافه شدند. با ثبت محدوده جدید ژئوپارک قشم در شبکه جهانی ژئوپارک های یونسکو، اکنون با مساحتی بالغ بر ۲,۰۶۳ کیلومتر مربع یکی از قدیمیترین ژئوپارک های غرب آسیا و خاورمیانه محسوب میشود. سازمانهای بینالمللی وقتی از ژئوپارکی حمایت میکنند، آن را در فهرست خود قرار میدهند و از نظر مالی، تکنیکی و ارسال متخصص میتوانند به آن کمک کنند و در عوض از کشور میزبان انتظار دارند که سعی خود را در مراقبت و نگهداری از این منطقه به خرج دهد.
موضوعی که باید درباره ژئوپارک قشم بیشتر توجه بیشتری برای حفظ آن صورت بگیرد. متاسفانه در سال ۱۳۹۱ هجری شمسی معیارهای ثبت جهانی از سوی مدیران منطقه آزاد قشم اجرا نشد و نتیجه آن حذف ژئوپارک از فهرست یونسکو بود. تلاش مسئولان باعث شد که ژئوپارک قشم در اردیبهشت ۱۳۹۶ مجددا بهعنوان یکی از ژئوپارک های جهان برای یک دوره چهارساله تایید شود. در سال ۱۳۹۸ همزمان با واگذاری اراضی محدوده غار نمکدان قشم با هدف تاسیس اقامتگاه و مرکز پرورش آبزیان و همچنین شهرکهای صنعتی، خطر حذف ژئوپارک قشم دوباره قوت گرفت.
بهترین زمان بازدید از ژئوپارک قشم
به علت آب و هوای گرم و مرطوب جزیره قشم بازدید از پدیده های این جزیره در روزهای تابستان اصلاً توصیه نمی شود در این فصل به علت گرمای هوا حتی برخی از بومیان نیز ترجیح می دهند در صورتی که کار ضروری نداشته باشند از خانه بیرون نیامده و کارهای خود را در شبها انجام دهند.
در حالت کلی بهترین فصل رفتن و بازدید است به ژئوپارک قشم فصلهای پاییز، زمستان و اوایل بهار می باشد اما چنانچه قصد بازدید بازدید از ساحل تخم گذاری لاک پشت ها را دارید بایستی در فصل تخم گذاری به این محل مراجعه نمایید همچنین برای رفتن به جزیره ناز نیز در نظر داشته باشید که این جزایر تنها ساعاتی در روز در دسترس هستند.
ژئوسایت های ژئوپارک قشم
ژئوسایت ها مکان هایی هستند که دارای پدیده های ارزشمند و کمیاب زیبا شناختی و علمی برخوردار بوده و بازدید آن برای عموم امکان پذیر باشد. ژئوسایت ها معمولا بخشی از یک ژئوپارک هستند. دره ستاره افتاده (دره ستارهها)، کورکورا کوه، بام قشم، دره تندیسها، دره شور، تنگه چاه کوه، نمکدان، کریان، موزه ژئوپارک قشم، پهنههای گلی، ساحل کرق، دره قاضی، تنگه اولی، بصیرا، چاکویر، جزایر ناز، ژئو لینک، باسعیدو، خلیج دیرستان، جنگل حرا، ساحل تخم گذاری لاک پشتها، صخره خرچنگها، روستای لافت، غار خربس، تالاب پرندگان دوکوهک معروف ترین ژئوسایت های، ژئوپارک قشم بوده که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
دره ستارگان ژئوپارک قشم جزء عجایب هفتگانه قشم و از پدیدهای منحصر به فرد زمین شناسی می باشد. قدمت دره ستارگان به بیش از 2 میلیون سال پیش باز می گردد. این منطق دارای پدیده های بسیار جذابی بوده که چشمان بیننده را مسحور زیبایی خود می کند. از دیگر جذابیت های این ستارگان می توان به ستون های عظیم، دیوارهای بلند و مخروط های نوک تیز این منطقه اشاره کرد. دره ستارگان از فرودگاه دیرستان قشم، 35 دقیقه و از شهر قشم 54 دقیقه با خودرو فاصله دارد. جهت اطلاعات بیشتر می توانید مقاله دره ستارگان قشم را مطالعه نمایید.
کورکورا کوه در فاصله 30 دقیقه ای از شهر قشم قرار دارد. این منطقه در نزدیکی روستای گیاهداران قشم و خارج از محدوده اصلی ژئوپارک قشم واقع شده است. شکل و ساختار عمومی این پدیده از تپه ماهورهای مارنی (نوعی جنس خاک) در اثر فرسایش خاک توسط آب های جاری و باد ایجاد شده است. اشکال ایجاد شده در این منطقه ناشی از شستشوی خاک دامنه می باشد. در هنگام بارش باران به علت داشتن خاک رس در زمین این منطقه، آب جاری شده و با نفوذ در برخی طبقات سست تر ایجاد اشکال مختلف می نماید.
بام قشم در نزدیکی ناحیه غربی قشم ارتفاعات گسترده این جزیره را مشاهده خواهید نمود. به این منطقه بام قشم گفته می شود. مکانی که بر فراز آن می توانید چشم انداز فوق العاده ای از سواحل شمالی خلیج فارس و جنگلهای حرا ببینید. بام قشم از مهمترین مناطق ژئوپارک قشم می باشد. در صورتی که به نجوم علاقه مند هستید، می توانید شب را در این منطقه گذرانده و از تماشای آسمان پرستاره این منطقه غرق لذت شوید. در بام قشم آثاری از چند روستای ویران شده به چشم میخورد که مشهورترین آنها روستای کلات کشتار است.
کلات کشتار در فاصله یک کیلومتری جنوب روستای طبل واقع شده است. در صورتی که قصد بازدید از این پدیده را دارید در پاییز، زمستان و اوایل بهار به منطقه مراجعه کنید. به علت گرمی هوا در صورتی که قصد رفتن در تابستان را به منطقه دارید، در ساعت اولیه صبح و یا بعد از غروب، به این منطقه بروید.
دره تندیسها از دیگر پدیده های زمین شناسی جذاب این منطقه بوده که به علت فرسایش خاک ناشی از آب و باد تصویر های بسیار جذاب در این منطقه ایجاد شده است. مجسمه هایی بسیار زیبا، حاصل کار طبیعت که با استادی هرچه تمام تر به ساخت این مجسمه ها پرداخته است.
در این دره می توانید حیواناتی چون مرغ، خروس، سر گوسفند و حتی سر اژدها می باشند را مشاهده نمایید. قدمت این دره به بیش از دو میلیون سال پیش می رسد. این منطقه در گذشته دریاچه ای بوده که بسیار از موجودات زنده در این منطقه زندگی می کردند. این دره شباهت بسیار زیادی به دره ستارگان داشته و در مقابل آن قرار گرفته است. دره تندیس های قشم در غرب جزیره قشم واقع شده و برای رسیدن به این دره از فرودگاه قشم مسافت 24 دقیقه ای، روستای طبل 7 دقیقه، روستای سوزا 36 دقیقه، روستای گوران 12 دقیقه و جنگلهای حرا 11 دقیقه با خودرو در پیش خواهید داشت.
دره شور از مناطق دیدنی قشم بوده که در جنوب جزیره و نزدیکی غار نمکدان واقع شده است. مردم محلی این منطقه را نام های بام تنگ، مکینه، یا هوباد نیز می شناسند. به پاس تلاش و کوشش های بی شائبه مهندس بیژن دره شوری در زمینه تحقیقات و شناساندن این مجموعه نام دره شور به آن اطلاق گردید. قرار گرفتن دره شور در منطقه تاقدیس سلخ باعث گردیده که به یکی از منابع عمده گازی جزیره قشم نیز تبدیل گردد. وجود چشمه های سولفور این منطقه باعث شده بسیاری از بومیان برای استفاده از خواص درمانی این چشمه ها، به منطقه دره شور رفته و از خواص درمانی این چشمه بهره مند گردند.
جریان یافتن آب این چشمه ها سبب بوجود آمدن نقش و نگار حیرت انگیزی بر دیوارههای منطقه شده است. بسیاری از بومیان جزیره، برای خواص درمانی چشمه های سولفور راهی دره شور میشوند. همچنین بلندترین قله جزیره قشم با ارتفاع ۴۰۰ متر در این دره قرار گرفته است. در دره شور هیچ پوشش گیاهی مشاهده نمی گردد.
تنگه چاهکوه قشم از دیگر عجایب 7 گانه قشم می توان به دره چاهکوه اشاره کرد که در فاصله 75 دقیقه ای از شهر قشم قرار دارد. این دره دارای صخره و تندیس های بسیار زیبایی بوده که بر اثر فرسایش سنگ کوه های منطقه ایجاد شده است. به علت ساختار صخره این دره، یکی از بهترین نقاط برای صخره نوردی، صخره نوردان محسوب می شود. شکل های بیضوی، نامنظم و دیوارهای بلند این مجموعه به قدری زیباست که بیننده را ساعتها به فکر فرو خواهد برد.
هنگام ورود به این دره با تندیس مشهور به سه سر نگهبان مواجه خواهید شد، پس از عبور از این تندیس به چهار چاه خواهید رسید که یکی از منابع تامین آب منطقه محسوب می شود. در گذشته از آب جمع شده در چاه ها برای شفای بیماران بهره می بردند. چنانچه به این منطقه رسیدن از آب گواری آن استفاده نمایید.
غار نمکی قشم، بزرگترین غار نمکی جهان بوده که نمک های استخراج شده به عنوان یکی از منابع تامین نمک جزیره استفاده می شود. این غار در فاصله 95 دقیقه ای از شهر فشم قرار گرفته است. این غار در جنوب غربی جزیره واقع شده که از دور می توان رگه های سفید کنار کوه ورودی این منطقه مشاهده کرد، کوه اپ دارای ارتفاع 237 متر از سطح دریا می باشد.
قدمت غار نمکدان قشم به دوران پرکامبرین در حدود 500 میلیون سال پیش باز می گردد. درون غار همچون تابلویی با رنگهای پخش شده در خود خودنمایی می کند، برای ایجاد هر لایه نمک رنگی آن 10 هزار سال صرف شده، به همین منظور پیشنهاد می شود در صورت سفر به این منطقه به بافت طبیعی و قندیل های آن دست نزنید. پیشنهاد می شود در صورتی که قصد بازدید از این غار را دارید، چراغ قوه و هدلایت همراه خود ببرید زیرا درون غار منبع روشنایی وجود ندارد.
کریان قشم در کوه های منطقه دولاب قشم قرار گرفته و از این رو منطقه ای بکر و دست نخورده محسوب می شود. این مکان دارای قدمت بالای تاریخی بوده و در گذشته از این منطقه برای تامین آب شیرین اهالی بومی جزیره استفاده می گردید.
به دلیل بافت منطقه، پس از بارش باران، آب در گودال و حفره های منطقه جمع می گردد. در صورتی که به این منطقه رفتید، می توانید از آب گوارای این منطقه استفاده نمایید. همچنین وجود آب و وزش باد باعث خنکی کریان می گردد. به علت بافت منطقه پیشنهاد می شود که کفش پیاده روی مناسب، قمقمه آب، کرم ضدآفتاب و خوراکی های کم حجم همراه خود داشته باشید. کریان در فاصله 52 دقیقه از شهر قشم قرار گرفته است.
موزه ژئوپارک قشم از زیباترین موزه های قشم بوده که از کامل ترین موزه های حیات وحش ایران که به سبب تنوع زیستی خود همراه مورد علاقه دوستداران طبیعت و محیط زیست بوده است. موزه در سال 1374 با کوشش سازمان منطقه آزاد قشم شروع به کار کرد و در آن بسیار از آثار تاکسیدرمی هنرمندان بزرگی همچون استاد پاسدار نگهداری می شود. موزه فضایی به وسعت 1000 متر را در بر داشته و در آن بیش از سه هزار نمونه جانوری در آن نگهداری می شود.
موضوعی که باعث جذابیت این مجموعه شده و آن را از سایر موزه های مشابه خود مجزا می کند، بیش از 90 درصد این مجموعه را گونه های جانوری منطقه قشم تشکیل می دهد. بخشی از موزه جهت نمایش و فروش صنایع دستی جزیره قشم اختصاص یافته که از جمله این آثار می توان انواع سوزن دوزی، لباس های محلی، گلابتون و خوس دوزی، صنایع چوبی، و دریایی، سازهای محلی نظیر دهل، عود و دف ساخته دست هنرمندان قشمی اشاره کرد. موزه ژئوپارک در فاصله 65 دقیقه از شهر قشم قرار گرفته است.
بسترهای گلی قشم به علت موقعیت جغرافیایی و قرارگیری در کنار خلیج فارس و دریای عمان، دارای سواحل و زیستگاه های ساحلی متنوعی می باشد. در سواحل شمالی این جزیره، به دلیل ورود رودخانه های فصلی به درون این منطقه، جریان آب کمی در آن جریان داشته و بستر آن گلی بوده که همین موضوع باعث ایجاد تنوع خاصی در این منطقه گردیده است.
بستر گلی این منطقه شرایط رشد برخی آبزیان مغذی را در این مکان فراهم کرده و جریان های آبی منطقه به زیست این موجودات کمک شایانی نموده است. جریان جزر و مد و ورود آب جویبارهای جنگل حرا قشم به این منطقه باعث زیست بسیاری از بی مهرگان دریایی در این منطقه گردیده است. از اینرو زیستگاه بسیار خوبی برای انواع ماهی و میگو در این منطقه گردیده است و ماهیگیری از تفریحات گردشگران این منطقه محسوب می شود.
دیوار قاضی در بخش غربی جزیره قشم و روستای دولاب، حد فاصله روستای گوران و شمال روستای کانی قرار گرفته است. دیوار قاضی با دارا بودن پدیده های زمین شناختی کمیاب خود توانسته نظر بسیاری از گردشگران را به سوی خود جلب کند. همچنین دیواره دارای صخره های عمودی به شکل قارچ، ستون و تعدادی پلکان دریایی ناشی از فرسایش خاک بوده که این موضوع باعث ایجاد پدیده های چشم اندازی مشابه دره تندیس ها و بام قشم گردیده است.
این منطقه از طریق ارتفاعات منطقه بصیر را به خوبی قابل مشاهده بوده و باعث گردیده دیواره قاضی در میان مردم محبوبیت زیادی یابد. در نظر داشته باشید که در رفتن به این منطقه از هرگونه برداشتن خاک و نمونه برداری خودداری کنید زیرا برداشتن خاک در این منطقه جرم محسوب شده و برای مطالعات زمین شناختی بر روی آن، باید از طریق مراجع رسمی و مقامات مسئول اجازه دریافت کنید.
نزدیکی ژئوسایت قاضی به غار نمکدان و دره تندیس ها سبب شده تا پس از بازدید دیواره آغازی، بتوانید از این دو مکان منحصر به فرد نیز دیدن نمایید. پیشنهاد می شود در سفر به این منطقه آب، خوراکی و تجهیزات سفر را همراه خود داشته باشید زیرا دیواره قاضی در فاصله ۲۵ دقیقه از قشم قرار گرفته است.
تنگه عالی با نامهای سنگ آب، تنگه آب نما و تنگه عالی محمد نیز در بین مردم شناخته می شود. عالی همانند تنگه چاهکوه دارای شیار و حفره های فروتانی درون خود بوده که با اشکال قاشقی، نیم کروی و طاقچه ای خودنمایی می کند. بلندی دیوارهای این منطقه به حدی است که نوری کمی به محیط تابیده شده و تاریکی و تنگه منطقه، فضایی وهم انگیزی را درون خود ایجاد می کند که به نوعی گردشگران خود را به چالش می کشد. این دره از شمال به دیواره های غار نمکدان، جنوب روستای چاهو شرقی و غربی محدود شده و در غرب جزیره قشم واقع شده است.
درختان و پوشش گیاهی در این منطقه نوید وجود میزان آب کافی را برای بازدید کنندگان خود می دهد. ابتدای ورودی دره عریض بوده ولی هرچه بیشتر به جلو پیش می روید، از عرض آن کاسته خواهد شد به گونه ای که در برخی نقاط بایستی با دستان خود مسیر را بپیمایید. اگر به ورزش هایی نظیر صخره نوردی علاقه داشته و می خواهید آدرنالین خون را بالا ببرید، بازدید تنگه عالی را از دست ندهید.
بصیرا حد فاصله روستای مرادی و گوری و در بخش غربی جزیره قشم ژئو سایت بصیرا قرار دارد. تاثیر فرسایش خاک ناشی از آب و باران در این منطقه باعث ایجاد تپه های مرتفع مسطح و تخت با دیوار پرتگاهی گردیده است. فرسایش خاک ناشی از جمع شدن و جاری شدن آب در حفره و گودال های مسیر آب سبب ایجاد مناظره بی بدیلی در این ژئوسایت می شود. جهت رفتن به سایت بصیرا از قشم فاصله ۶۶ دقیقی با خودرو در پیش خواهید داشت.
تنگه چاکاویر از ژئوسایت های بسیار زیبای قشم بوده که در فاصله ۱۰۰ دقیقه ای از شهر قشم قرار دارد. این تنگه بر اساس فرسایش ناشی از باد و باران در تیم لیون ها سال شکل گرفته و حوضچه ها و حفره های فراوانی در این منطقه به وجود آمده است. پیش از حرکت به این تنگه آب و هوا را چک کنید، زیرا در صورت بارش باران مسیر و منتهی به تنگی پر آب شده و رفت و آمد شما با مشکل و سختی همراه خواهد بود.
به علت جنس خاک این منطقه هنگام ریزش باران، آبهای جمع شده در صخره ها رنگ سبز و آبی زیبایی به خود می گیرد. همچنین آرامش و سکوت منطقه از دیگر جذابیتهای دره چاکاویر می باشد. پیشنهاد می کنیم در صورتی که قصد رفتن به این تنگه را دارید، در فصلهای پاییز و زمستان و اوایل بهار به این منطقه رفته و از بازدید این پدیده در فصل تابستان به علت گرمای زیاد هوا خودداری کنید، چنانچه مصر بازدید از این منطقه در فصل تابستان هستید، زمان سفر خودرو ساعات اولیه روز و یا ساعات پایانی روز و غروب موکول نمایید. همچنین در سفر به این منطقه خوراکی آب نوشیدنی عینک و کفش مناسب همراه خود داشته باشید.
جزایر ناز قشم از زیباترین جزایر قشم بوده که در فاصله کمی از یکدیگر قرار دارند در هنگام جزر دریا شما می توانید به فاصله یک کیلومتر بر روی آب راه رفته بدون آنکه نگران خیس شدن لباس های خود باشید پدیده منحصر به فرد که تنها در این جزیره به آن دست خواهید یافت. از ارتفاعات این جزیره می توانید مناظر زیبای خلیج فارس جزیره لارک تنگه هرمز و سواحل قشم را تماشا کنید جزایر ناز در واقع دو جزیره بوده که در فاصله ۴۸ دقیقه با خودرو از قشم قرار گرفته است.
هرچند برای دسترسی به خود جزیره نیاز به قایق خواهید داشت، جزیره به علت بالا آمدن آب به طور کامل زیر آب خواهد رفت بنابراین در حالت کلی جزیره خالی از سکنه می باشد و تنها در زمان جذب و فصول گردشگری چادرهای توریستی در این منطقه برپا می گردد. زمان جزر و مد جزایر ناز قشم است که شما برای رفتن به این منطقه تنها چهار ساعت زمان خواهید داشت فاصله بین جزر و مد و اگر دیرتر از این بایستی تا پایین آمدن آب از سطح جزیره صبر کنید.
ژولینک در فاصله ۳۷ دقیقه با خودرو از شهر قشم قرار گرفته است. ژولینک را می توانید در نزدیکی روستای سرخ و حد فاصله دره شور و غار نمکدان پیدا کنید. ژئو لینک به عنوان نمایشگاهی از پدیده های زمین شناختی بوده که شما در آن می توانید نظاره گر مناظر زیبای تاقدیس و ناودیس های مختلف را باشید. قرارگیری ژولینک در نزدیکی سواحل جنوبی جزیره قشم باعث شده تا فرسایش بیشتری بر روی آن شکل گرفته و پدیده های منحصر به فرد زمین شناسی در آن نمود بیشتری پیدا کند.
روستای باسعیدو بندرگاه روستای باسعیدو در شمال غربی جزیره واقع شده است. در این روستا نخلستان ها برج ها و قلعه های باقی مانده از قرون مختلف را می توانید، مشاهده کنید. این بناها، تاریخ گویای روستا را برای شما بازگو خواهند کرد. باسعیدو از روستاهای بخش شهاب جزیره قشم بوده که آب و هوای گرم و خشک دارد.
این روستا به عنوان آخرین مقر فرماندهی انگلیسی ها در خلیج فارس نیز شناخته می شود که از آن زمان تاکنون آثار و بناهای گوناگونی در این روستا یافت شده است. برخی از آثار تاریخی به جای مانده در این روستا، شامل گورستان، انبار ذغال سنگ و معما سرا می باشند. این روستا از لحاظ نظامی نیز ماهیتی استراتژیک دارد. شغل بیشتر مردم روستا کشاورزی و صیادی تشکیل می دهد. در باسعیدو پنج آب انبار وجود دارد که از گذشته تاکنون وظیفه تامین آب روستا را برعهده داشته است.
این روستا دارای ۱۰ مسجد بوده که مناره های آن از دور هر بینندهای را به خود جلب می کند. خانه های روستا به دو دسته اربابی و روستایی تقسیم می شود که خانه های اربابی بر طبق معماری رو ایجاد گردیده، اما خانه های روستایی از مصالح سیمانی و آجری و گلی ساخته شده است. باسعیدو در فاصله ۶۶ دقیقه با خودرو از شهر قشم قرار گرفته است.
جنگل های حرا یکی از پدیده های نادر زمین شناسی بوده که آن را فقط می توانید در ایران و خلیج فارس مشاهده نمایید. پهنه گسترده از درختان که حتی آب شور این منطقه نیز نتوانسته مانع رشد آنها شود. در برخی از قسمتهای جنگل حرا قشم با بالا آمدن آب دریا به زیر آن رفته و و در هنگام جزر با زیبایی هرچه تمام تر از زیر آب بیرون می آید پدیده ای که در برخی از فیلم های تخیلی دیده را، شما در واقعیت در جزیره قشم مشاهده خواهید کرد.
جنگلهای حرا در سواحل غربی قشم، و حدفاصل تنگه خوران و جزیره قشم واقع شده است. که زیباترین نقطه برای تماشای این پدیده منحصر به فرد، روستای گوران، منطقه گورزین و بندر لافت می باشند. به علت فاصله جنگلها از قشم برای بازدید از جنگلهای حرا شما نیاز دارید از قایق های جزیره استفاده نمایید. پیشنهاد می کنیم در رفتن به این جزیره دوربین همراه خود داشته باشید.
خلیج دیرستان از زیباترین جاذبه های قشم و جنوب ایران می توان به خلیج دلفین ها و یا خلیج دیرستان اشاره کرد. این منطقه فی مابین جزیره قشم و جزیره هنگام قرار گرفته است. به علت اکوسیستم ویژه این منطقه، گونه های جانوری بسیار با ارزشی نظیر برخی پستانداران دریایی، ماهی های زینتی و لاک پشت های دریایی به صورت دائم و مهاجر در این منطقه حضور دارند.
محصور بودن حریم آب منطقه، باعث شده محیط امنی برای رشد برخی از پستانداران دریایی نظیر دلفین ها بوجود بیاید. به علت تعداد بالای این موجودات در منطقه، خلیج دیرستان به نام خلیج دلفین ها نیز می شناسند. مشاهده و بازدید دلفین های بازیگوش و شاداب در آبهای خلیج فارس خالی از لطف نیست. پیشنهاد می شود در بازدید از این منطقه دوربین مناسب همراه داشته باشید تا بتوانید خاطره های خود را از سفر به این منطقه ثبت نمایید.
ساحل تخم گذاری لاک پشتها در نزدیکی روستای شیب دراز جزیره قشم سواحلی گسترده وجود دارد که محل زندگی و حضور لاکپشت های پوزه عقابی و دریایی می باشد. این موجودات هرساله و در فصل تخم گذاری (بازه زمانی اسفند تا پایان اردیبهشت ماه) به این ساحل آمده و شروع به تخم گذاری می نمایند. از اینرو این منطقه به نام ساحل لاکپشت ها نام گذاری گردیده است.
لاک پشت های پوزه عقابی در فصل تخم گذاری، هر سه الی چهار سال که شرایط آن برای هر لاکپشت ایجاد می شود، در دو مرحله و به فاصله 2 هفته شروع به تخم گذاری کرده و پس از آن به زادگاه خود باز می گردند. تماشای لاک پشت که پس از 2 ماه از خاک بیرون آمده اند و از طریق سمت نور مهتاب جهت یابی می کنند، تجربه ای بسیار جذاب می باشد.
صخره خرچنگ ها این صخره ها در فاصله 8 دقیقه با خودرو و مسافت 51 دقیقه به صورت پیاده روی از دره ستارگان قرار دارد. برای دیدن اکوسیستم و محل زندگی خرچنگ های قشم می بایست به صخره خرچنگ ها در نزدیکی روستای ریگو مراجعه نمایید. این موضوع برای دوستداران طبیعت و جانوران بسیار جذاب بوده، بگونه ای که پیشنهاد می شود پیش از سفر به صخره خرچنگ ها دوربین مناسب عکس برداری همراه خود داشته باشید. صخره خرچنگ ها در فاصله 66 دقیقه ای از شهر قشم با خودرو قرار گرفته است.
روستای لافت از مناطق بسیار زیبای قشم بوده که دارای جاذبه های طبیعی و تاریخی متعددی می باشد. از مهمترین جاذبه این روستا می توان به اسکله باستانی، اکو موزه، معماری بی نظیر، چاه های تلا و نخلستان های این منطقه اشاره کرد. که هر ساله گردشگران بسیار زیادی را بسیاری را به سوی خود جلب می کند.
این روستا از کهن ترین روستاهای ایران بوده و در گذشته و منابع تاریخی نام قدیم قشم، لافت ذکر شده است. دانشمندان و کاوشگران، تاریخ این منطقه را بیش از 3000 سال تخمین زده اند و برخی این محل را اولین سکونت گاه انسان در جزیره قشم به شمار آورده اند. این روستا در شمال غربی جزیره و در فاصله 22 دقیقه ای با خودرو از این شهر قرار گرفته است. به علت ضعف سیستم حمل و نقل عمومی قشم برای بازدید از این روستا بایستی از تاکسی و یا ماشین های کرایه ای استفاده نمایید.
آدرس: استان هرمزگان، شهرستان قشم، شمال غرب جزیره قشم، روستای لافت
غار خربس از پدیده های شگفت انگیز قشم بوده که در فاصله 20 دقیقه با خودرو شخصی از شهر و نزدیکی روستاهای خربس و رامچال قرار گرفته است. در ساخت این غار دست توانای طبیعت به زیبایی هرچه تمام تر به نقش نگاری پرداخته، هرچند انسان نیز پس از کشف غار، در شکل دهی کنونی آن بی تاثیر نبوده و دالان های متعددی درون آن ایجاد کرده است.
این غار در زمان زرتشتیان به عنوان استودان یا محل نگهداری استخوان استفاده شده در آن مردگان نگهداری می شدند. همچنین در دوره ای از این غار به عنوان معبد آناهیتا (الهه آب) مورد استفاده شده است. این غار دارای 9 حفره بوده که به تالار اصلی غار دسترسی دارند. از دیگر ویژگی های این غار می توان به وجود آب انبارهای متعدد درون آن اشاره کرد که به جمع آوری آب باران کمک خواهند کرد. به علت طبیعت گرم و مرطوب این منطقه، حفظ آب و منابع آبی در آن از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. براساس یافته های زمین شناسان، قدمت این غار به دوران مادها باز می گردد.
تالاب پرندگان دوکوهک در ساحل شمالی جزیره قشم قرار گرفته است که این منطقه در واقع ساحلی با بستر گلی بوده که هنگام مد به زیر آب رفته و در زمان جزر منطقه ای به طول یک کیلومتر، از آب خارج می شود. دوکوهک ذخیرگاهی مناسب برای انواع آبزیانی همانند میگو و ماهی محسوب می شود.
وسعت منطقه تالاب پرندگان دوکوهک باعث تنوع گونه بی مهرگان دریایی در این مکان شده که این موضوع تالاب پرندگان را به مکانی جذابی برای پرندگان مهاجر تبدیل کرده است. این تالاب به علت حضور پرندگان بسیار زیاد در اطراف خود به یکی از مکان های بسیار جذاب برای پرند نگاران می باشد. در بازدید از تالاب پرندگان دوکوهک دوربین مناسب همراه خود داشته باشید تا بتوانید تصاویری بهتری را مشاهده نمایید. در بیشتر مناطق، این ناحیه فاقد پوشش گیاهی بوده اما در برخی از بخشها می توانید درختان حرای دست کاشت را در گوشه و کنار دوکوهک مشاهده نمایید. به علت گرمای هوا جزیره، بهترین زمان بازدید از این منطقه، در فصل های پاییز و زمستان است.
هتل ژئوپارک قشم
این هتل در سال 1381 در 2 طبقه و 30 اتاق شروع به کار نمود و در سال 1394 بازسازی گردید. هتل ژئوپارک قشم امکانات کامل یک هتل سه ستاره را در اختیار مهمانان خود قرار می دهد. در نظر داشته باشید که اتاق های ژئوپارک قشم دارای سرویس بهداشتی فرنگی بوده و سرویس ایرانی در آنها وجود ندارد. این هتل در فاصله 64 دقیقه ای از شهر قشم با خودرو واقع شده است.
موقعیت هتل ژئوپارک قشم به گونه ای قرار گرفته که دسترسی آسانی به موزه ژئوپارک قشم، ساحل جزیره قشم، قلعه پرتغالی ها و غار خربس به مهمانان خود ارائه می دهد. پارکینگ مجموعه نیز با در اختیار قرار دادن فضای پارک 15 خودرو، خیال شما را بابت جای پارک خود آسوده خواهد کرد.
نظرات در مورد هتل ژئوپارک قشم
بر اساس نظر سنجی های صورت گرفته از سمت کاربران، هتل ژئوپارک قشم توانسته امتیاز 2.3 را از 5 کسب کند. برخی از کثیف بودن اتاقها و عدم تعویض منظم ملحفه های روی تخت، خراب بودن قفلها و ریموت کنترل ناراضی بودند. برخی دیگر تمایل داشتن محوطه سازی و فضای سبز هتل بهتر باشد. کیفیت پایین صبحانه هتل از دیگر مواردی بوده که کاربران به آن اشاره کرده اند. اما نکته مثبتی که اکثریت مهمانان هتل به آن اذعان داشتند، برخورد خوب کارکنان این ژئوپارک با مهمانان خود بوده است.
سخن آخر
در این نوشته سعی شد شما را با ژئوپارک قشم، بهترین زمان رفتن بازدید و معروف ترین ژئوسایت های قشم آشنا کنیم. چناتچه تجربه سفر به این ژئوپارک را داشته و یا نظری راجع به مطالب اعلام شده دارید، با ما درمیان بگذارید.
سوالات متداول
در چه سالی و به چه دلیل ژئوپارک قشم از فهرست یونسکو حذف شده است؟
ژئوپارک قشم در سال 1391 هجری شمسی به دلیل اجرایی نشدن معیارهای ثبت جهانی از سمت مدیران منطقه از فهرست یونسکو حذف شده است.
آدرس ژئوپارک قشم کجاست؟
ژئوپارک قشم واقع در غرب جزیره و از شمال و جنوب به ساحل آن، از شرق به روستای طبل و سلخ و از غرب به روستای گوری نیز منتهی میشود.